Stoa felsefesi adını felsefenin yapıldığı mekandan alan Antik Yunan akımıdır.Helenistik dönemin yeni ve gözde felsefesidir. O dönem mimarisinde bir sokak ya da agoranın yanında yeralan, üstü kapalı, sütunlu yapılara verilen ad stoa idi. Felsefenin kurucusu Zenon (M.Ö. 333 - 264 ) dur.
Stoa öğretisinin temelini; bireyin kendine hakim olması, kendi kendini kontrol etmesi, sebat-cesaret, dikkat dağıtan duygu ve heyacanlardan arınma oluşturur. Öyle ki acıya ve zevke tan bir aldırmazlık sözkonusudur. Amaç ise mantıklı düşünen, sağduyulu ve tarafsız bireyin yaratılma
sıdır. Kişi tutkularını ve zevkini yenmeyi başarırsa, dış dünya ile yaşadığı tüm uyuşmazlıkların üstesinde gelebilecek ve kendi içerisinde barışı yakalayabilecektir. Stoacılar tutkunun geçekleri çarpıttığını ileri sürer, dolayısıyla gerçekliğin arayışı erdemli olan şeydir.Stoacılara göre kişinin mutluluğu dışsal faktörlere bağlı değildir. Mutluluk için erdemli olmak yeterlidir. Stoacı erdemin dört ana öğesi vardır : * bilgelik * cesaret * adalet * ölçülü olmak.Erdem ise bilgiye dayandırılmalıdır. Dolayısıyla stoacılar tek iyinin erdemle yaşamak olduğu görüşünü savunmuşlardır. Evet stoacılıkta acıya ve neşeye aldırmazlık sözkonusudur ama bu kişinin kendini duygulardan arındırması şeklinde anlaşılmamlıdır. Eğer duygular sağlıklı karar vermeye ve gönül rahatlığına engel oluyorsa işte o zaman duygulardan arınmak gerekir. Stoa etiği aklın kişiyi götürdüğü yere gitmesi ilkesini benimser. Akıl ve erdeme göre yaşamak; evrenin tanrısal düzeni içerisinde uyum içerisinde yaşamak, ortak aklı ve insanlığın zorunlu ortak değerlerini tanımak anlamına gelmektedir. Akıl yanlızca mantık değildir, aynı zamanda tabiatın işleyişini anlamak demektir.
Stoacılıkta yalnızca yaşanılan devletin vatandaşlığı değil, aynı zamanda dünya vatandaşlığı görüşü savunulmaktadır Socratesin dediği gibi "Ben yalnızca Atenalı ya da Yunan değilim; aynı zamanda dünya vatandaşıyım". Stoacılar kardeşçe sevgi içerisinde yaşarlar ve herzaman birbirlerine yardımcı olmaya hazırdırlar. Irk veya zenginlik gibi dışssal farklılıkların sosyal ilişkilerde hiçbir önemi yoktur. Stoacılar bütün insanların eşit olduğunun savunucularıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder